Okume Ağacının Özellikleri
Okume kontrplak Okume ağacından elde edilmiştir. Okume ağacı çok özel bir ağaç türüdür. Öz odun ve diri odun olarak iki tür cinsi vardır. Öz odun pembe renklerindeyken diri ağacın kendine has parlaklığı ve dokusu vardır. Genelde pembe ve açık pembemsi tonlardadır rengi. Parlak olmasının sebebi içeriğinde bulunan nişastadan kaynaklıdır. Bu ağacın kokusu insanı rahatsız etmeyecek şekildedir.
Kendi yapısında olan etine yağlardan kaynaklanan reçine ve tanen esaslardan doğar. Bu ağaçtan elde edilen ürünler işlenip belli bir süre geçtikten sonra ağacın üretmiş olduğu koku ortadan kalkar. 30-40 metreye kadar ulaşan bu ağaç çok büyük ve sert bir ağaçtır. Bu ağaç türünün olumsuz yanı keresteye dönüştürüldüğünde böcek ve mantar oluşumuna pek bir koruyucu etkisi yoktur. Okume ağacı sert yapısı olsa da kesme, oyma ve tornalamalarda iyi tutkal tutar ve orta derecede işlenebilir. Batı ve Orta Afrika’ya özgü bir ağaç türüdür. Genelde Türkiye de okume diye anılsa da Acoume, Gaboon ahşabı, Uume ve Zouga gibi birçok değişik adı vardır.
Okume Nasıl İşlenir?
Yapımı firavunlar devrine kadar inmekte. Ancak bugünkü anlamda ilk kullanımı ise 1896’da Amerika da gerçekleşmiştir. Kontrplak endüstrisinin Türkiye de kuruluşu ise 1932 yılındadır. Modern anlamda kontrplak yapımı ise son birkaç yılda gerçekleşmektedir. Üretiminin azalmasındaki sebep son yıllarda mobilyalarda ve benzeri sektörlerde tercih edilen malzemenin lifli levha ve yonga levhanın daha çok kullanılmasından kaynaklıdır.
Kontrplak yapımında 10 veya 11 aşamalı işlem uygulanarak hazır hale getirilir. İlk önce tomruklar ısıtılır ve yumuşatılır. Yumuşatılan tomrukların kabukları soyulur, bölümlere ayrılır. Soyma makinelerine verilerek belli kalınlıklarda kaplama levhalar oluşturulur. Kaplama levhalarda kusur varsa ayıklanır veya temizlenir.
Dar soyma kaplama levhaların kenarları düzeltilerek yan yana eklenir. Daha sonra tutkallar hazırlanır ve tutkallama işlemine geçilir. Konrtplak levhalar tek bir tane olacak şekilde bir araya getirilir. Bir araya getirilen levhalar preslenir sonrada kondisyonlanır. Hazır hale gelen kontrplağın boyları istenilen şekilde kesilir ve yanları alınır daha sonra zımparalanarak hazır hale getirilir.
Nerelerde Kullanılır?
Mobilya sektöründe çok sık kullanılmakta olan bir kontrplak çeşitidir. Bu sektörde koltuk yapımında, dolap, masa, sandalye, kapı, raf, ofis mobilyalarında çok sık kullanılır. İnşaat sektöründe ise kalıp işlerinde, iskele platformunda, iç bölme ve çatı kaplama işlerinde, zemin ve parkelerde kullanılmak üzere çok sık tercih edilir.
Ulaştırma ve gemi sektöründe imalatında da çok sık kullanılan kontrplak, oyuncak üretimi, müzik aletleri, reklam panoları, kent mobilyaları, bahçe kulübeleri, reklam panolarında, mutfak tezgah ve dolaplarında, tekstillerin masalarında kullanılır. Çok fazla kullanım alanı olan kontrplak diğer malzemelere göre daha kolay işlenir ve uzun ömürlü olur.
Kontrplak Kullanım Avantajları
Ağaç olmasından dolayı çevreye saygı duyar ve geri dönüştürülebilir. Çevreye yatırım yapmanın birincil kuralı orman ürünlerini tercih etmektir. Yenilenebilir ve insan sağlığına en faydalı ürün çeşitlerinden bir tanesidir. Diğer malzemelere göre çapraz yapısı sayesinde çok güçlüdür. Bu güç özelliği bir çok sektöre yarar sağlar. Özellikle ahşap evlerde doğal afetlere karşı insan için en uygun ve güvenilir malzemedir.
İnsana sıcaklık veren bir duygusu olduğu için ev ortamında sıklıkla kullanılır. Estetik açıdan ahşabın doğal dokusu hoş bir ortam yaratır. Doğal olarak ortama doğallık katar. Çok yönlü bir malzemedir. İstenilen boy ve ölçüde üretimi yapılabilir. Diğer malzemelerden çok daha dayanıklı yapısı sayesinde kolay kolay deforme olmaz.
Örnek Kontrplaktan yapılmış ahşap evler için buraya tıklayarak inceleyebilirsiniz.